Açar sözlər
nikel nitrat
yüksəlmiş xaçşəkilli labirint
Nasıl Atıf Yapılır
Xülasə
Tədqiqatın məqsədi eksperimental aterosklerozda nikel nitrat ilə xroniki zəhərlənmənin «yüksəldilmiş xaçşəkilli labirint» testi vasitəsilə narahatlıq vəziyyətinə təsirini öyrənmək idi. Təcrübələr 50 ağ qeyri-xətti erkək siçovul üzərində aparılmışdır. Ateroskleroz modeli xəstəliyin inkişafının polietioloji nəzəriyyəsinə əsaslanan İ.V.Savitsky və b. (2016) görə yaradılmışdır. Aterosklerozun modelləşdirilməsindən sonra 2 mq/kq dozada 60 gün ərzində içməli su vasitəsilə nikel nitrat ilə zəhərlənmə aparılmışdır.
Əldə edilən məlumatlar göstərdi ki, aterosklerozun modelləşdirilməsi eksperimental siçovullarda narahatlıq vəziyyətinin artmasına səbəb olur. Aterosklerozun modelləşdirilməsindən sonra nikel nitrat ilə zəhərlənmə isə narahatlıq vəziyyətini ağırlaşdırır və 60 günün sonunda aterosklerotik dəyişikliklər fonunda nikel nitrat ilə xroniki intoksikasiyanın zəhərli neyrotrop təsirini göstərən davranış reaksiyalarının tükənməsi qeyd edilmiştir. Əldə edilmiş nəticələr eksperimental aterosklerozda nikel nitrat ilə xroniki intoksikasiyanın toksik neyrotrop təsirini göstərir və effektiv korreksiya üsullarının işlənib hazırlanmasının zəruriliyini vurğulayır.
Referanslar
Andrade VM, Aschner M, Marreilha Dos Santos AP. Neurotoxicity of Metal Mixtures. Adv Neurobiol. 2017;18:227-265. https://doi.org/10.1007/978-3-319-60189-2.
Asgary S, Movahedian A, Keshvari M, Taleghani M, Sahebkar A, Sarrafzadegan N. Serum levels of lead, mercury and cadmium in relation to coronary artery disease in the elderly: A cross-sectional study. Chemosphere. 2017 Aug;180:540-544. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2017.03.069.
Caudle WM. Occupational Metal Exposure and Parkinsonism. Adv Neurobiol. 2017;18:143-158. https://doi.org/10.1007/978-3-319-60189-2.
Inozemtsev AN, Hashimova UF, Ismayilova KY, Karpukhina OV, Inozemtsev Fermin YA, Rustamov FE, Ibrahimov RI. The effects of heavy metals on the developing brain. Azerbaijan Journal of Physiology. 2022;37(1):7-16. https://doi.org/10.59883/ajp.5.
Fagerberg B, Barregard L, Sallsten G, Forsgard N, Ostling G, Persson M, Borné Y, Engström G, Hedblad B. Cadmium exposure and atherosclerotic carotid plaques–results from the Malmö diet and Cancer study. Environ Res. 2015 Jan;136:67-74. https://doi.org/10.1016/j.envres.2014.11.004.
Fatenkov OV, Simerzin VV, Panisheva YA, Galkina MA, Sytdykov I.Kh., Krasovskaya MA, Gagloev AV, Malykhina TV. Innovative treatments for patients with subclinical carotid atherosclerosis. Bulletin of Medical Institute “REAVIZ”: Rehabilitation, Physician and Health. 2019;2(38):129-137.
Patwa J, Flora SJS. Heavy Metal-Induced Cerebral Small Vessel Disease: Insights into Molecular Mechanisms and Possible Reversal Strategies. Int J Mol Sci. 2020 May 29;21(11):3862-72. https://doi.org/10.3390/ijms21113862.
Karri V, Kumar V, Ramos D, Oliveira E, Schuhmacher M. Comparative In Vitro Toxicity Evaluation of Heavy Metals (Lead, Cadmium, Arsenic, and Methylmercury) on HT-22 Hippocampal Cell Line. Biol Trace Elem Res. 2018 Jul;184(1):226-239. https://doi.org/10.1007/s12011-017-1177-x.
Karri V, Schuhmacher M, Kumar V. Heavy metals (Pb, Cd, As and MeHg) as risk factors for cognitive dysfunction: A general review of metal mixture mechanism in brain. Environ Toxicol Pharmacol. 2016 Dec;48:203-213. https://doi.org/10.1016/j.etap.2016.09.016.
Schofield K. The Metal Neurotoxins: An Important Role in Current Human Neural Epidemics? Int J Environ Res Public Health. 2017 Dec 5;14(12):1511. https://doi.org/10.3390/ijerph14121511.
Sumin AN, Medvedeva YuD, Shcheglova AV, Barbarash LS. Predictors of unfavorable outcomes in patients with peripheral atherosclerosis. Russian Journal of Cardiology and Cardiovascular Surgery, 2020;13(1):41-47. https://doi.org/10.17116/kardio20201301141.
Tilson HA, Mitchell CL. Neurobehavioral techniques to assess the effects of chemicals on the nervous system. Annu Rev Pharmacol Toxicol. 1984;24:425-50. https://doi.org/10.1146/annurev.pa.24.040184.002233.
Бахтиярова ШК, Капышева УН, Аблайханова НТ, Баимбетова АК, Жаксымов БИ, Корганбаева АА, Ыдырыс А, Болатхан МБ, Даутова МБ. Поведение животных в различных тестах. Международный журнал прикладных и фундаментальных исследований. 2017;8(92-96). Bakhtiyarova ShK, Kapysheva UN, Ablaykhanova NT, Baimbetova AK, Zhaksymov BI, Korganbaeva AA, Ydyrys A, Bolatkhan MB, Dautova MB. Behavior of animals in various tests. International Journal of Applied and Fundamental Research. 2017;8(92-96).
Журавская Э.Я., Куценогий К.П., Гырголькау Л.А. Нарушения микроэлементного состава крови и атеросклероз. Атеросклероз, 2006, Т.2, № 1 с.20-26. Zhuravskaya E.Ya., Koutzenogii K.P., Gyrgolkay L.A. Atherosclerosis and diselementosises. Ateroscleroz. 2006;2(1):20-26.
Лысенко НН, Догадина МА. Основы экотоксикологии. Орел: изд-во Орел ГАУ, 2015. 460 с. Lysenko NN, Dogadina MA. Basics of ecotoxicology. Oryol: Oryol State Agrarian University, 2015. 460 p.
Савицкий ИВ, Слюсарь АА, Мястковская ИВ. Мультифакторное моделирование атеросклероза на крысах. Журнал образования, здоровья и спорта, 2016;6(3):233-240. Savitskiy IV, Sliusar AA, Miastkovskaja V. Multifactorial modeling of atherosclerosis in rats. Journal of Education Health and Sport; 2016;6(3):233-240. https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.55402.
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2023 Azerbaijan Journal of Physiology